NGHĨA TRANG THÔN NHÀ

 

Xuống bến ô tô Vân Đình (Cũ) theo lối rẽ vào UB ND Huyện đi theo ngả nào cũng có thể tới viếng thăm nghĩa trang thôn Hoàng Xá.
Gần như như một quy ước của làng, người Hoàng Xá đưa người quá cố về với cõi âm không đưa qua cửa đình. Nhà người quá cố phía bên phải đình, đưa đám đi theo ngả xóm Vàng. Nhà người quá cố phía bên trái đình, đưa đám đi theo ngả xóm Mới.

 

Nghĩa trang thôn Hoàng Xá tọa lạc trên một khu đất rộng. Ngẫm về phong thủy, con mương cái (Thủy lưu) ở phía bắc chảy theo hướng đông tây, phân nhánh dòng chảy mé đông như cánh tay ôm ấp khu vực nghĩa trang đó là Thanh Long (cát). Con đường bên phải phía tây nhu thuận nối với đường đường làng, bọc lấy toàn bộ khu nghĩa trang được coi là Bạch Hổ (Cát). Chính cái âm phần đắc địa đã giúp cho thôn mỗi ngày một hưng thịnh.

Ngược thời gian, đất của làng xưa khá rộng, nên việc an táng và cát táng trước năm 1960 khá tùy tiện, mộ phần của từng gia đình trải đồng ngoài, đồng trong rất khó chăm sóc. Bằng tư duy rất giản đơn” Trần sao âm vậy “ nghĩa trang thôn trở thành một làng của người âm, mặt khác xuất phát từ thực tế, nhu cầu quy tập các ngôi mộ từng gia đình về một nơi để tiện lo chăm sóc, hương khói dần hình thành quần thể mộ chí của từng gia đình đã thuộc cõi âm.

Bắt đầu từ năm 1995 theo quy định của làng các mộ cát táng được xây theo một kích thước quy định, 1 x 0,8 x 1,2 (m), mộ cát táng thường quy tập theo từng khu của mỗi gia đình.

Trong thôn phát động phong trào  “Góp gạch xây nghĩa trang”. Tùy theo gia cảnh, có gia đình cúng tiến cả một miếu thờ, có gia đình cúng tiến chục mét dài tường rào…hay một đoạn đường làm lối đi lại trong khu vực. Tất cả dù ít hay nhiều đều được ghi danh công quả. 

Cổng ngoài vào khu nghĩa trang thôn

Cổng nghĩa trang với câu đối " Phong vũ..

Cổng nghĩa trang mái cong hình cánh diều, hai cột cổng ghi câu đối chữ nho có chú chữ quốc ngữ “ Phong vũ chân linh an lạc tại – Xuân thu hiếu duệ niệm huyèn chi” Dịch nghĩa là : “ Dù gió mưa thế nào mọi linh hồn quá cố cũng được yên vui nghỉ ngơi nơi đây- Quanh năm con cháu hiếu thảo luôn tưởng niệm đến sự huyền diệu của người đã đi xa”

Miếu thờ thần linh

Giữa nghĩa trang là ngôi miếu thờ thổ thần, tường ốp đá xanh, nép dưới tán cây bạch đàn. Mái miếu  cong hình thuyền chở linh hồn vào cõi niết bàn.
Ngay gần bên miếu là lò thiêu hương để người trần gửi đồ cúng tiến đến thổ thần trông coi âm phần.

 

Nghĩa trang thôn Hoàng Xá có thể nói là đẹp một cách bình dị, có những ngôi mộ mang kiểu dáng gotic nhưng đại đa số được xây giản đơn, chân chất như con người Hoàng Xá vậy.

Gần như ngày nào cũng có người vào nghĩa trang thắp hương cho người thân quá cố. Đặc biệt những ngày trước và sau Tết, nghĩa trang luôn đông người đến. Một thẻ hương, một bó hoa như sự tri ân của người trần với người âm đã luôn phù hộ độ trì cho người dân Hoàng Xá mỗi ngày một hạnh phúc, ấm no.

 Đỗ Đăng Biên