PHONG THỦY

Làng Hoa Đình ( Hoàng Xá) có một thế đất rất đẹp và đặc biệt. Phía bắc làng có vườn Tràng và đồn Thanh Yên ( Thanh An ) Từ tháng 6/1883 – 12/1883 Pháp đóng đồn ở đây đồn Thanh Yên có tên là đồn Tây.
Phía Nam có bãi Nghiên , bãi Mực và Phủ Nha, Phủ Thành

Phía Đông có đồng Gạo, phía tây có đồng Cốc.

Ngoài ra đất làng còn có bãi Ngô Công( Ông Rết) và mả ông Voi cùng với những giai thoại.

Chợ nằm giữa làng, ba xóm bao quanh, chợ gần Đình Hoàng Xá nên gọi chợ Đình cũng tại đây là chợ trâu và chợ gạo. Chợ họp ngày 3 ngày 8.

Chạy dọc và song song ngoài ao đình, về phía Tây là quốc lộ 22 ( nay là 21B), xa hơn nữa là dòng sông Đáy. Con sông Đào nhập vào sông Đáy chạy dọc theo phía Đông làng.

Trước đây giếng làng là nơi cung cấp nguồn nước sạch cho dân làng, chiều chiều các nhà sai con cháu đi gánh nước. Giếng làng thường là giếng đào, giếng  giống một cái ao nhỏ hình tròn nhưng sâu hơn nhiều, xung quanh có lát đá ong, được kê bậc đá làm lối lên xuống vục nước.

Làng có 3 giếng nước ngon. Giếng Cầu của xóm Làng. Giếng Ngọc của xóm Vàng và giếng Chùa của xóm chùa.

Khoảng những năm 1925-1930 xóm làng đào thêm một giếng mới ở giữa xóm bởi lẽ giếng cầu tuy nước ngon nhưng gần đồn Tây, đàn bà đi gánh nước thường bị Tây ghẹo. Từ khi có đồn Tây giếng Cầu hầu như không ai dùng, ở đây có người chọn làm nơi tự vẫn, sau này đã lấp đi.

Đường làng có thế “ Nội công ngoại quốc” . Nét ngang trên của Chữ Công là con đường từ cửa Đình xuống cửa Chùa Chè, nét ngang dưới là đường từ Quán xuống Cõi Tiên. Nét sổ là đường Dộc. Nói “ Nội công” bởi đất Hoàng Xá là đất thợ ( Thợ may, thợ kim hoàn, thợ mã)

Đường bao quanh làng gồm đường từ Phủ cũ nói với ngã tư phố ( Tỉnh lộ 75 cũ ) Đường này còn có tên là đường Quan Tiên. Sau khi có con sông Đào nối với sông đáy đường 75 chạy qua sông Đáy xang bên kia sông Đào. Một đường trục khác bắt đầu từ ao Đình ra Cầu Gạo, qua chợ Trâu, rặng Duối, đồn Tây đồng khố. Đoạn quốc lộ 21B qua trước mặt làng viền bởi nét xanh của ao Đình, ao Chùa trong mát. Bãi Luyện binh chạy theo hướng Bắc Nam viền bởi nét xanh dòng nước sông Đào

Chưa cần nói đến ngôi Đình Hoàng Xá có niên đại 1684 và Chùa Bà Chè từ thời nhà Lý ( Thế kỷ XI)…. vv mà chỉ những con đường, giếng nước, gò đống, ao hồ, bãi chợ và những dòng sông thôi cũng tạo nên một Hoàng Xá cổ kính, nên thơ mà lại đằm thắm của một vùng quê kinh Bắc để người dân Hoàng Xá đi đâu, ở đâu vẫn nhớ về với nỗi niềm da diết.

Nguồn : STvà BS từ Làng Hoa Đình